Cibiana di Cadore was een onooglijk dorp in een uithoek van de Dolomieten. Ongeveer vierhonderd inwoners. Weinig of niets te beleven. Tot iemand op het idee kwam de geschiedenis van dit Italiaanse bergdorp te laten uitbeelden op de gevels van de huizen. Het resultaat: Cibiana di Cadore heeft vandaag al zo’n 60 eigentijdse fresco’s van evenveel kunstenaars.
Cibiana di Cadore ligt op zo’n 30 km van het mondaine skioord Cortina d’Ampezzo. Het contrast kan niet groter zijn. Hier geen skiliften, geen winkels, bars of restaurants. Het is koud en mistig als ik in het dorp aan mijn verkenningstocht begin. Alleen een kerkklokje en het verre geraas van een kettingzaag in de bossen doorbreken af en toe de stilte. Cibiana lijkt zo goed als uitgestorven, grauw en rommelig. Maar niets is wat het lijkt.
‘Murales’, zo noemen ze hier met een Spaans woord de schilderingen die je overal op de muren van de huizen aantreft. Het dorp krijgt er meteen een warme gloed door, vooral in de koude wintermaanden. Alsof wat er zich binnen in de huizen afspeelt – of afspeelde – aan de buitenkant zichtbaar wordt.
Osvaldo Da Col, voorzitter van het Comitato Arte a Cibiana, legt uit hoe het project ontstaan is: “Cibiana is een dorp van emigranten. Het aantal inwoners daalt al van in de jaren zestig van vorige eeuw. Uiteindelijk bleven er haast alleen nog bejaarden over. Sommige ouders lieten hun kinderen achter onder de hoede van de grootouders. Want veel mensen werkten toen – en werken vandaag soms nog – het grootste deel van het jaar in Duitsland. Op een bepaald moment in de jaren 80 vond een groepje dorpelingen dat er iets moest gebeuren. Ze wilden weer wat leven in het dorp brengen en als het kon liefst ook wat toeristen aantrekken. En ze vonden een originele manier om dat te doen. Zo werd Cibiana “il paese che dipinge la sua storia“, het dorp dat zijn eigen geschiedenis schildert.
De initiatiefnemers lieten zich inspireren door de ‘murales’ in enkele Mexicaanse steden en besloten elk jaar in de zomer enkele kunstenaars uit te nodigen om elk het verhaal van een huis of zijn bewoners of vroegere bewoners uit te beelden. Het verhaal – of misschien wel de droom – van de smid, de molenaar, de kolenhandelaar, de vioolbouwer… Zeer diverse, vaak volkse taferelen brachten weer kleur in de straten en betrokken de inwoners weer bij de geschiedenis van hun dorp. Het waren vaak kleine verhalen, maar soms ook grote, dramatische gebeurtenissen, zoals de brand van een huis en hoe heel wat dorpsbewoners mee hadden geholpen om de brand te blussen.
De inwoners van Cibiana di Cadore zijn trots op de vele muurschilderingen in zeer uiteenlopende stijlen en van zeer diverse kunstenaars. En er komen er nog elk jaar bij. Veel kunstenaars hebben hier in de voorbije 30 jaar een werk gemaakt, niet alleen Italianen maar ook Spanjaarden, Britten, Ieren… Cyr Frimout is de enige Belg in het gezelschap.
Cibiana is niet het enige beschilderde dorp in Italië. Er zijn vergelijkbare dorpen op Sardinië en in Emilia-Romagna. Maar Osvaldo Da Col is ervan overtuigd: “Cibiana is een van de eerste en zeker het meest authentieke beschilderde dorp van Italië.”
-
Meer info (Italiaans) over de murales van Cibiana.
